Kurację trądziku należy uzależnić od jego postaci, ciężkości oraz lokalizacji wykwitów. W terapii zaskórników optymalne są środki zaskórnikolityczne, w leczeniu wykwitów zapalnych należy natomiast stosować leki przeciwzapalne oraz antybiotyki. W miarę upływu czasu metody leczenia trądziku należy dostosowywać zarówno do zmieniającego się rozmieszczenia wykwitów (ze "strefy T" twarzy, tj. czoła, nosa i środkowej części policzków, do bardziej obwodowych miejsc), jak i zmiany rodzaju wykwitów z zaskórników w grudki zapalne. Ponadto, może pojawić się oporność na stosowane leki, zwłaszcza na antybiotyki.

Zaskórniki

Do usuwania zaskórników najlepiej nadają się miejscowe preparaty kwasu retinowego (pochodna witaminy A). Normalizują one nieprawidłowe rogowacenie mieszkowe, zwalniają proces złuszczania się komórek nabłonkowych oraz osłabiają połączenia między nimi. Tretynoina (kwas all-trans-retinowy) jest dostępna w różnych postaciach farmaceutycznych, takich jak kremy (0,025%, 0,05% i 0,1%), żele (0,01% i 0,025%), roztwory (0,05%) oraz mikroemulsja. W postaci 0,1% żelu dostępny jest również adapalen - pochodna kwasu naftoesowego o działaniu podobnym do retinoidów (lek nie jest zarejestrowany w Polsce - przyp. red.). Tazaroten jest najnowszym retinoidem do stosowania zewnętrznego, dostępnym w postaci 0,05% oraz 0,1% żelu. Chociaż pierwotnie stworzono go z myślą o terapii łuszczycy, stosowany co drugi dzień okazał się skuteczny również w leczeniu trądziku zaskórnikowego.Wybór retinoidu zależy od: (1) stopnia natłuszczenia skóry chorego (zasadniczo żel i roztwór działają bardziej wysuszająco); (2) podatności skóry na działanie drażniące; (3) wilgotności atmosfery, w której przebywa pacjent oraz (4) stosowania przez niego w przeszłości miejscowych preparatów retinoidów. Adapalen w postaci żelu oraz mikroemulsja tretynoiny są najmniej drażniącymi preparatami.

Leki te stosuje się zwykle 1 raz dziennie, zazwyczaj przed snem. W celu zmniejszenia do minimum ryzyka wystąpienia podrażnień, chorych należy poinformować o konieczności odczekania 15-20 minut po umyciu skóry twarzy, aby umożliwić jej wyschnięcie przed nałożeniem leku. Suchość oraz drobne łuszczenie się skóry jest typowym objawem występującym po kilku dniach leczenia i może dawać wrażenie pogorszenia obrazu klinicznego trądziku podczas pierwszych 1-3 tygodni terapii. Delikatne podrażnienie skóry spowodowane przez te preparaty można złagodzić stosując środki nawilżające, nienasilające tworzenia się zaskórników. Poważniejsze skutki niepożądane mogą wymagać zmniejszenia częstotliwości stosowania leku (co 2. dzień) lub, jeżeli okaże się to niezbędne, przerwania terapii. Leki te oprócz wysuszania skóry zwiększają także podatność pacjenta na szkodliwe działanie promieni słonecznych. Chociaż nie należą one do czynnych związków światłouczulających, zmniejszają grubość warstwy rogowej naskórka tworzącej zewnętrzną ochronę skóry i w ten sposób zwiększają podatność na uszkadzające działanie światła. Pacjentów należy więc pouczyć o konieczności stosowania filtrów przeciwsłonecznych, które nie sprzyjają powstawaniu zaskórników, jeżeli przewidują narażenie na promienie ultrafioletowe. Po kilku miesiącach leczenia warstwa rogowa naskórka odzyskuje swoją pierwotną grubość, a podatność na szkodliwe działanie światła ustępuje samoistnie.

W usuwaniu zaskórników przydatne są też preparaty kwasu salicylowego w stężeniu 0,5%, 1%, 2% oraz 5%.Niektórzy chorzy uważają wprawdzie, że mają one nieprzyjemny zapach, ale są cenną alternatywą dla chorych, którzy nie tolerują stosowanych miejscowo retinoidów. Łagodnym działaniem zaskórnikolitycznym charakteryzują się również preparaty siarki, które są dostępne w postaci 2-10% kremu lub lotionu.

Wykwity zapalne